جعل و تزویر از جمله جرایمی است که در قانون مجازات اسلامی ایران جرم انگاری شده و برای آن مجازات‌های سنگینی در نظر گرفته شده است. این جرم به طور کلی به معنای ساختن یا تغییر دادن چیزی به قصد فریب و تقلب است. در این مقاله سعی شده تا به طور دقیق تر به مفهوم جعل و تزویر، مصادیق و مجازات آن پرداخته شود. امیدواریم این اطلاعات برای شما مفید بوده باشد.
این مقاله فقط برای اطلاع رسانی عمومی تهیه شده است و نباید به عنوان مشاوره حقوقی تلقی شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص جرم جعل و تزویر و مجازات آن، می توانید به قانون مجازات اسلامی و همچنین به وکیل متخصص در امور کیفری تهران مراجعه کنید.
تعریف جعل و تزویر از نظر حقوقی
جعل در لغت به معنای “خلق کردن و دگرگون کردن” و تزویر به معنای “حیله و تقلب و خلاف واقع جلوه دادن چیزی” است. در اصطلاح حقوقی، جعل و تزویر عبارت است از:
- ساختن هر چیز مثل سند به یکی از طرق پیش‌بینی شده در قانون برخلاف حقیقت و به ضرر دیگری.
- تغییر دادن سند به قصد تقلب
قانون مجازات اسلامی فقط به ذکر مصادیق جرم جعل و تزویر اکتفا نموده و در همین راستا مقرر می‌دارد:
- جعل و تزویر عبارتند از:
- ساختن نوشته یا سند
- ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی و غیررسمی
- خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی
- الصاق نوشته‌ای به نوشتۀ دیگر
- به کار بردن مُهر دیگری بدون اجازۀ صاحب آن
- و نظایر این‌ها به قصد تقلب
نکته: این موارد تنها تعدادی از مصادیق جعل و تزویر هستند و قانونگذار به طور کلی هر نوع عمل مشابهی که با قصد تقلب انجام شود را جعل و تزویر تلقی می‌کند.
قانون مجازات جعل در ایران
قانون مجازات اسلامی در ایران، به طور مفصل به جرم جعل و تزویر و مجازات آن پرداخته است. در این قانون، جعل و تزویر به عنوان جرایم علیه آسایش و امنیت عمومی دسته بندی شده‌اند.
مصادیق جعل و تزویر
همانطور که اشاره کردید، جعل و تزویر در اصطلاح حقوقی به معنای ساختن یا تغییر دادن چیزی به قصد تقلب و به ضرر دیگری است. مصادیق این جرم در قانون مجازات اسلامی به طور مفصل بیان شده است. برخی از مصادیق جعل و تزویر عبارتند از:
- ساختن نوشته یا سند: شامل ساختن هر نوع نوشته یا سندی مانند شناسنامه، گذرنامه، سند ملکی، چک و… به قصد تقلب
- ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی و غیررسمی: شامل ساختن مهر یا امضای سازمان های دولتی، شرکت ها، اشخاص حقیقی و… به قصد سوء استفاده
- خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن در سند: شامل هرگونه تغییر در نوشته یا سند اعم از خراشیدن، تراشیدن، قلم بردن و… به قصد تقلب
- الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن سند: شامل اضافه کردن، حذف کردن، تأیید کردن یا سیاه کردن قسمتی از سند به قصد تقلب
- تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی: شامل جلو یا عقب انداختن تاریخ سند به قصد فریب
- الصاق نوشته‌ای به نوشتۀ دیگر: شامل چسباندن نوشته ای به نوشته دیگر به قصد تقلب
- به کار بردن مُهر دیگری بدون اجازۀ صاحب آن: شامل استفاده از مهر شخص دیگر بدون اجازه او به قصد سوء استفاده
نکته: این موارد تنها تعدادی از مصادیق جعل و تزویر هستند و قانونگذار به طور کلی هر نوع عمل مشابهی که با قصد تقلب انجام شود را جعل و تزویر تلقی می‌کند.
مجازات جعل و تزویر
مجازات جعل و تزویر بسته به نوع جرم و ضرری که به بار آورده است، متفاوت است. به طور کلی، مجازات این جرم شامل موارد زیر است:
- حبس از شش ماه تا سه سال
- جزای نقدی از سه تا هجده میلیون ریال
در برخی موارد خاص، علاوه بر مجازات‌های ذکر شده، مرتکب به جبران خسارات وارده نیز محکوم می‌شود. مواردی که مجازات جعل و تزویر تشدید می‌شود:
- جعل و تزویر در اسناد و مدارک دولتی
- جعل و تزویر در اسناد و مدارک عادی که در مراجع قضایی مورد استفاده قرار می‌گیرد
- جعل و تزویر در اسناد و مدارک بانکی
- جعل و تزویر در اسناد و مدارک پزشکی
موارد تخفیف مجازات جعل و تزویر
در قانون مجازات اسلامی ایران، برای برخی موارد، تخفیف مجازات جعل و تزویر در نظر گرفته شده است. این موارد عبارتند از:
1. اولین بار ارتکاب جرم
اگر مرتکب جرم جعل و تزویر برای اولین بار این جرم را مرتکب شده باشد، قاضی می‌تواند با توجه به شرایط و اوضاع و احوال، در مجازات او تخفیف قائل شود.
2. نداشتن سابقه کیفری
اگر مرتکب جرم سابقه کیفری نداشته باشد، این موضوع می‌تواند به عنوان یک عامل در تخفیف مجازات او در نظر گرفته شود.
3. اظهار ندامت و پشیمانی
اگر مرتکب جرم پس از ارتکاب جرم، ندامت و پشیمانی خود را از عمل ارتکابی ابراز کند، این موضوع می‌تواند به عنوان یک عامل در تخفیف مجازات او در نظر گرفته شود.
4. جبران خسارات وارده
اگر مرتکب جرم خسارات وارده را جبران کند، این موضوع می‌تواند به عنوان یک عامل در تخفیف مجازات او در نظر گرفته شود. علاوه بر موارد ذکر شده، قاضی در نظر گرفتن جهات مخففه دیگر نیز می‌تواند در مجازات مرتکب جرم جعل و تزویر تخفیف قائل شود.
مرجع صالح برای رسیدگی به جرم جعل و تزویر
مرجع صالح برای رسیدگی به جرم جعل و تزویر، به طور کلی دادگاه عمومی جزایی است. با این حال، در برخی موارد خاص، ممکن است مراجع دیگری نیز به این جرم رسیدگی کنند. موارد ذیل، از جمله مواردی هستند که در صلاحیت دادگاه کیفری دو می‌باشند:
- جعل و تزویر در اسناد و مدارک دولتی: در این موارد، علاوه بر مجازات جعل و تزویر، مرتکب به مجازات جرم استفاده از سند مجعول نیز محکوم می‌شود.
- جعل و تزویر در اسناد و مدارک عادی که در مراجع قضایی مورد استفاده قرار می‌گیرد: در این موارد، مرجع صالح برای رسیدگی به جرم جعل و تزویر، دادگاهی است که در حال رسیدگی به دعوای مربوط به آن سند است.
- جعل و تزویر در اسناد و مدارک بانکی: در این موارد، مرجع صالح برای رسیدگی به جرم جعل و تزویر، دادگاه عمومی جزایی محل وقوع جرم است.
- جعل و تزویر در اسناد و مدارک پزشکی: در این موارد، مرجع صالح برای رسیدگی به جرم جعل و تزویر، دادگاه عمومی جزایی محل وقوع جرم است.
در سایر موارد، مرجع صالح برای رسیدگی به جرم جعل و تزویر، دادگاه عمومی جزایی محل وقوع جرم است.
نکته
- اگر جرم جعل و تزویر در جرایم رایانه‌ای رخ داده باشد، مرجع صالح برای رسیدگی به جرم، دادگاه کیفری دو به عنوان دادگاه تخصصی جرایم رایانه‌ای است.
- در صورت اختلاف در صلاحیت مراجع قضایی، مرجع حل اختلاف، دیوان عالی کشور است.
نکات مهم
- جعل و تزویر از جرایم عمومی محسوب می‌شود و نیازی به شکایت شاکی خصوصی برای تعقیب کیفری مرتکب ندارد.
- در صورت اثبات جرم جعل و تزویر، علاوه بر مجازات‌های قانونی، ممکن است مرتکب از برخی حقوق اجتماعی خود نیز محروم شود.
- برای پیشگیری از جعل و تزویر، باید مراقبت‌های لازم را در خصوص اسناد و مدارک شخصی خود به عمل آورید و در صورت مشاهده موارد مشکوک، به مراجع قضایی و انتظامی گزارش دهید.
ارکان جرم جعل
جرم جعل مانند هر جرم دیگری از سه رکن قانونی، مادی و معنوی تشکیل شده است:
1. رکن قانونی
مواد ۵۲۳ تا ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی به جرم جعل پرداخته است.
2. رکن معنوی
- علم: مرتکب باید به خلاف واقع بودن عمل خود علم داشته باشد.
- عمد: مرتکب باید قصد انجام عمل خلاف واقع را داشته باشد.
3. رکن مادی
الف) فعل مرتکب
- فعل مثبت: قلب حقیقت در یک نوشتۀ دارای ارزش و سندیت، به یکی از صور پیش‌بینی شده در قانون.
- فعل منفی یا ترک فعل: جعل مفادی یا معنوی، مثل حذف قسمتی از تقریرات شخصی که سند را دیکته می‌کند.
ب) موضوع عمل
- نوشته: مطلق نوشته
- سند: نوشته‌ای که دارای ارزش و اعتبار قانونی باشد.
- شیی: مُهر، منگنه، علامت، تمبر و غیره
ج) نتیجه جرم
- ضرر: ضرری به غیر وارد شود.
- احتمال وجود ضرر کفایت می‌کند.
وکیل جعل و تزویر
مشاوره حقوقی جعل اسناد
دفاع از جرم جعل
استعلام اصالت سند (تهران)
برای استعلام اصالت سند در تهران، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
1. سامانه ثبت من:
- به سامانه ثبت من به آدرس https://my.ssaa.ir/portal/estate/originality-document/ مراجعه کنید.
- استان، واحد ثبتی، شماره اصلی، شماره فرعی، سریال سند و کد امنیتی را وارد کنید.
- روی دکمه “استعلام” کلیک کنید.
2. سامانه ثنا:
- به سامانه ثنا به آدرس [نشانی وب نامعتبر برداشته شد] مراجعه کنید.
- با استفاده از رمز عبور و نام کاربری خود وارد سامانه شوید.
- به بخش “خدمات الکترونیک” و سپس “استعلام اصالت سند” بروید.
- اطلاعات سند را وارد کنید و روی دکمه “استعلام” کلیک کنید.
3. مراجعه حضوری به اداره ثبت اسناد و املاک:
- با در دست داشتن مدارک هویتی و سند مورد نظر به اداره ثبت اسناد و املاک محل وقوع ملک مراجعه کنید.
- درخواست استعلام اصالت سند را ارائه دهید.
- کارکنان اداره ثبت، اصالت سند را بررسی و به شما اعلام می‌کنند.
4. استفاده از خدمات دفاتر اسناد رسمی:
- می‌توانید با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی، درخواست استعلام اصالت سند را ارائه دهید.
- دفاتر اسناد رسمی با استفاده از سامانه‌های مربوطه، اصالت سند را بررسی و به شما اعلام می‌کنند.
نکات:
- برای استعلام اصالت سند، به اطلاعاتی مانند استان، واحد ثبتی، شماره اصلی، شماره فرعی، سریال سند و کد امنیتی نیاز دارید.
- این اطلاعات در سند مالکیت درج شده است.
- استعلام اصالت سند از طریق سامانه‌های الکترونیکی رایگان است.
- برای استعلام حضوری اصالت سند، باید هزینه مربوطه را پرداخت کنید.
- در صورت عدم تطابق اطلاعات سند با اطلاعات سامانه، سند جعلی است.
علاوه بر روش‌های ذکر شده، می‌توانید از طریق اپلیکیشن‌های موبایلی مانند “ثبت من” نیز برای استعلام اصالت سند اقدام کنید.
وکیل کیفری تهران؛ جعل و تزویر
اگر به دنبال وکیل کیفری در تهران هستید، موسسه حقوقی رسول کوهپایه زاده می تواند گزینه مناسبی برای شما باشد. این موسسه با سابقه درخشان در زمینه جرایم کیفری، از جمله جعل و تزویر، می تواند به شما در حل مشکل حقوقی تان کمک کند. خدمات موسسه حقوقی رسول کوهپایه زاده در زمینه جرایم جعل و تزویر:
- مشاوره حقوقی تخصصی
- تنظیم و ارائه لایحه دفاعیه
- پیگیری پرونده در مراجع قضایی
- حضور در جلسات دادرسی
- واخواهی و تجدیدنظرخواهی
مزایای انتخاب موسسه حقوقی رسول کوهپایه زاده
- وکلای مجرب و متخصص
- سابقه درخشان در زمینه جرایم کیفری
- تعهد و پیگیری مداوم پرونده
- ارائه خدمات باکیفیت و مقرون به صرفه
برای دریافت مشاوره حقوقی با وکلای موسسه حقوقی رسول کوهپایه زاده می توانید با شماره تلفن های زیر تماس بگیرید: همچنین می توانید به وب سایت موسسه به آدرس https://koohpayehzadeh.com مراجعه کنید.
آدرس موسسه:
تهران : خیابان دولت – بلوار کاوه – ساختمان کیمیا – پلاک ۱۷ – واحد ۳۴ و ۱۱
در صورت نیاز به وکیل کیفری در تهران، می توانید با اطمینان خاطر به موسسه حقوقی رسول کوهپایه زاده اعتماد کنید.
منابع
- سامانه ثبت من: https://my.ssaa.ir/portal/estate/originality-document/
- کانون سردفتران و دفتریاران اسناد رسمی ایران: https://ssaa.ir/
- ویکی فقه
بدون دیدگاه