دعاوی خلع ید دعوایی است که در آن مالک مال غیرمنقول (مثل زمین یا ملک) از فردی که تصرف غیرقانونی بر روی آن دارد، خواستار خروج می‌شود. برای طرح این نوع دعوا، مالک باید سند مالکیت مال غیرمنقول را در اختیار داشته باشد و سپس به دادگاه محل وقوع مال غیرمنقول مراجعه کند تا با کمک یک وکیل حقوقی بتواند دادخواست لازم را ارائه کند.
در این دادخواست، مالک مال غیرمنقول موانع قانونی و حقوقی را برای خروج فرد تصرف‌کننده از ملک بررسی و اثبات می‌کند. توجه داشته باشید که در تمام موارد حقوقی، بهتر است به یک وکیل متخصص در امور حقوقی مراجعه کنید تا به شما راهنمایی کند و در صورت لزوم، دادخواست لازم را تهیه و ارائه نماید.
دعوای خلع ید چیست و انواع ان
دعوی خلع ید به زمانی اطلاق می‌شود که فردی به طور غیرقانونی و بدون رضایت مالک، ملک غیرمنقولی مانند خانه یا زمین را تصرف کند، و مالک از طریق مراجع قضایی درخواست خروج فرد تصرف‌کننده و پایان دادن به تصرف غیرقانونی را دارد.
انواع دعوای خلع ید
دعوای خلع ید، به طور کلی، به دو دسته تقسیم می‌شود:
- دعوای خلع ید حقوقی: در این نوع دعوا، خواهان ادعا می‌کند که مالک ملک است و خوانده، بدون رضایت او، در ملک تصرف کرده است.
- دعوای خلع ید کیفری: در این نوع دعوا، تصرف خوانده در ملک، به عنوان جرم تصرف عدوانی، قابل تعقیب کیفری است.
دعوای خلع ید حقوقی
دعوای خلع ید حقوقی، یک دعوای حقوقی است که در دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک، رسیدگی می‌شود. در این دعوا، خواهان با استفاده از یک وکیل تضمینی ملکی در تهران باید ثابت کند که مالک ملک است و خوانده، بدون رضایت او، در ملک تصرف کرده است.
در صورتی که دادگاه دعوای خواهان را وارد تشخیص دهد، حکم به خلع ید خوانده از ملک صادر خواهد کرد. این حکم، پس از قطعیت، قابلیت اجرا دارد و خوانده مکلف است ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ حکم، ملک را تخلیه کند.
دعوای خلع ید کیفری
دعوای خلع ید کیفری، یک دعوای کیفری است که در دادگاه کیفری محل وقوع ملک، رسیدگی می‌شود. در این دعوا، خواهان در شهر تهران باید با کمک یک وکیل کیفری ثابت کند که خوانده، بدون رضایت او، در ملک تصرف کرده است و این تصرف، موجب اخلال در نظم عمومی شده است. در این موارد حتما به یک وکیل کیفری در تهران نیاز دارید.
در صورتی که دادگاه دعوای خواهان را وارد تشخیص دهد، حکم به خلع ید خوانده از ملک صادر خواهد کرد و همچنین، خوانده را به مجازات حبس یا جزای نقدی محکوم خواهد کرد.
اثبات مالکیت در دعوای خلع ید
در دعوای خلع ید، خواهان باید مالکیت خود را بر ملک ثابت کند. برای اثبات مالکیت، خواهان می‌تواند از هرگونه سندی که مالکیت او را ثابت کند، استفاده کند. رایج‌ترین اسناد برای اثبات مالکیت در دعوای خلع ید، عبارتند از:
- سند مالکیت رسمی: سند مالکیت رسمی، بهترین سند برای اثبات مالکیت است.
- سند عادی: سند عادی، در صورتی که توسط دو شاهد امضا شده باشد، قابل استناد در دعوای خلع ید است.
- قرارداد خرید و فروش: قرارداد خرید و فروش، در صورتی که به صورت رسمی یا عادی تنظیم شده باشد، می‌تواند برای اثبات مالکیت خواهان استفاده شود.
- حکم قطعی دادگاه: حکم قطعی دادگاه، در صورتی که در مورد مالکیت ملک صادر شده باشد، می‌تواند برای اثبات مالکیت خواهان استفاده شود.
در صورتی که خواهان، سندی برای اثبات مالکیت خود نداشته باشد، می‌تواند با استفاده از سایر دلایل، مانند شهادت شهود، اقرار خوانده یا امارات قانونی، مالکیت خود را ثابت کند.
برای طرح دعوای خلع ید استناد به چه نوع اسنادی در دادگاه امکان‌پذیر است؟
برای طرح دعوای خلع ید، خواهان باید با کمک یک وکیل متخصص در امور ملکی مدارکی را به دادگاه ارائه دهد که مالکیت ملک را ثابت کند و تصرف خوانده در ملک را عدوانی نشان دهد. این مدارک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- سند مالکیت رسمی: سند مالکیت رسمی، بهترین مدرک برای اثبات مالکیت ملک است.
- سند مالکیت عادی: سند مالکیت عادی، در صورتی که توسط دو شاهد امضا شده باشد، نیز می‌تواند برای اثبات مالکیت ملک مورد استفاده قرار گیرد.
- شهادت شهود: شهادت شهود، می‌تواند در صورتی که شهود مورد وثوق دادگاه باشند، برای اثبات مالکیت ملک مورد استفاده قرار گیرد.
- اقرار خوانده: اقرار خوانده، در صورتی که در دادگاه صورت پذیرد، می‌تواند برای اثبات مالکیت ملک مورد استفاده قرار گیرد.
- اماره قانونی: اماره قانونی، در صورتی که در قانون پیش‌بینی شده باشد، می‌تواند برای اثبات مالکیت ملک مورد استفاده قرار گیرد.
علاوه بر مدارک فوق، خواهان می‌تواند به سایر مدارک نیز استناد کند که تصرف خوانده در ملک را عدوانی نشان دهد. این مدارک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- عکس‌های ملک: عکس‌های ملک، می‌تواند نشان دهد که خوانده در ملک تصرف غیرقانونی داشته است.
- شهادت شهود: شهادت شهود، می‌تواند نشان دهد که خوانده در ملک تصرف غیرقانونی داشته است.
- اقرار خوانده: اقرار خوانده، می‌تواند نشان دهد که خوانده در ملک تصرف غیرقانونی داشته است.
در صورتی که خواهان مدارک کافی برای اثبات مالکیت ملک و عدوانی بودن تصرف خوانده را ارائه دهد، دادگاه حکم به خلع ید خوانده از ملک صادر خواهد کرد.
برای طرح دعوای خلع ید چه شرایطی لازم است؟
مالکیت خواهان
در دعوای خلع ید، خواهان باید ثابت کند که مالک ملک است. مالکیت، حقی است که به موجب آن، مالک می‌تواند در مال خود به هر نحوی که بخواهد تصرف داشته باشد و از آن استفاده کند.
مالکیت ملک، می‌تواند به دو صورت رسمی و عادی باشد. مالکیت رسمی، با داشتن سند مالکیت رسمی اثبات می‌شود. مالکیت عادی، در صورتی که توسط دو شاهد امضا شده باشد، قابل استناد در دعوای خلع ید است.
در صورتی که خواهان، سندی برای اثبات مالکیت خود نداشته باشد، می‌تواند با استفاده از سایر دلایل، مانند شهادت شهود، اقرار خوانده یا امارات قانونی، مالکیت خود را ثابت کند.
عدوانی بودن تصرف
تصرف عدوانی، تصرف ملک دیگری بدون رضایت مالک آن است. بنابراین، در دعوای خلع ید، باید ثابت شود که خوانده، بدون رضایت خواهان، در ملک وی تصرف کرده است. تصرف عدوانی، می‌تواند به صورت قهر و غلبه یا به صورت غیر قهری باشد. تصرف قهری، به تصرفی گفته می‌شود که با زور و اجبار انجام می‌شود. تصرف غیر قهری، به تصرفی گفته می‌شود که بدون زور و اجبار انجام می‌شود.
در صورتی که خواهان بتواند ثابت کند که خوانده، بدون رضایت او، در ملک وی تصرف کرده است، تصرف خوانده، عدوانی محسوب می‌شود.
غیرمنقول بودن مال
دعوای خلع ید، فقط در مورد مال غیرمنقول قابل طرح است. مال غیرمنقول، به مالی گفته می‌شود که به محل زمین یا ساختمان اختصاص داشته باشد و قابل نقل و انتقال نباشد. بنابراین، دعوای خلع ید، در مورد اموال منقول، مانند اتومبیل، قابل طرح نیست.
تفاوت خلع ید و تخلیه ید در چیست؟
در دعاوی ملکی، زمانی که فردی قصد دارد مال غیرمنقول خود را از تصرف فردی خارج کند، باید یکی از سه دعوای تخلیه ید، خلع ید یا تصرف عدوانی را با کمک وکیل حقوقی ملکی مطرح کند. این سه دعوا، هر کدام شرایط و ویژگی‌های خاص خود را دارند و طرح دعوای اشتباه می‌تواند منجر به رد درخواست خواهان شود.
- مورد دعوا: خلع ید تنها برای اموال غیرمنقول قابل طرح است، اما تخلیه ید برای تمام اموال منقول و غیرمنقول قابل طرح است.
- نوع مالکیت: برای طرح خلع ید، خواهان باید دارای سند مالکیت رسمی باشد، اما برای طرح تخلیه ید، خواهان تنها با داشتن مالکیت منافع، می‌تواند برای طرح دعوا اقدام کند.
- وجود قرارداد: تخلیه ید برای تصرف اموالی انجام می‌شود که از قبل قراردادی قانونی برای آن وجود داشته باشد و زمان آن به اتمام رسیده باشد، اما خلع ید تنها برای تصرف غیرقانونی املاک توسط فرد غاصب انجام می‌شود.
خلع ید و تصرف عدوانی چه تفاوتی دارند؟
سابقه تصرف
برای طرح خلع ید، خواهان باید دارای سابقه تصرف در ملک باشد، اما برای طرح تصرف عدوانی، خواهان نیازی به سابقه تصرف ندارد.
هزینه دادرسی
هزینه دادرسی خلع ید بر اساس ارزش مال موردنظر تعیین می‌شود، اما هزینه دادرسی تصرف عدوانی یکسان است.
قطعیت حکم
حکم خلع ید پس از قطعی شدن قابل‌اجراست، اما اجرای حکم تصرف عدوانی نیازی به قطعی شدن ندارد.
مالکیت خواهان
در طرح خلع ید، خواهان باید مالک اصلی ملک باشد، اما در طرح تصرف عدوانی، خواهان نیازی به مالکیت ندارد.
صلاحیت دادگاه
خلع ید تنها در دادگاه حقوقی قابل طرح است، اما تصرف عدوانی علاوه بر دادگاه حقوقی، در دادگاه کیفری نیز قابل طرح است.
آیین دادرسی
طرح دعوای تصرف عدوانی نیازی به رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی ندارد، اما طرح دعوای خلع ید مستلزم رعایت این تشریفات است.
مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای خلع ید
دعوای خلع ید، یک دعوای حقوقی است که در آن، خواهان ادعا می‌کند که مالک ملکی است و خوانده، بدون رضایت او، در آن ملک تصرف کرده است. خواهان از دادگاه درخواست می‌کند که خوانده را از تصرف ملک خود خارج کند.
هزینه دادرسی دعوای خلع ید، بر اساس ارزش ملک تعیین می‌شود. برای مثال، اگر ارزش ملکی یک میلیارد تومان باشد، هزینه دادرسی دعوای خلع ید آن، یک درصد از ارزش ملک، یعنی ده میلیون تومان است.
مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای خلع ید، دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک است. برای مثال، اگر ملکی در تهران واقع‌شده باشد، رسیدگی به دعوای خلع ید آن، در دادگاه عمومی حقوقی تهران انجام خواهد شد.
مواردی که باید در نظر گرفته شوند
- در دعوای خلع ید، خواهان باید مالکیت ملک را ثابت کند. این مالکیت می‌تواند به صورت رسمی یا عادی باشد.
- تصرف خوانده در ملک باید عدوانی باشد. یعنی بدون رضایت خواهان انجام شده باشد.
- ملک باید غیرمنقول باشد.
با توجه به موارد ذکر شده، قبل از طرح دعوای خلع ید، لازم است تا شرایط و ویژگی‌های آن را به‌دقت بررسی کنید تا از طرح دعوای اشتباه جلوگیری کنید.
سه دسته اصلی خلع ید چیست؟
خلع ید، دعوایی حقوقی است که در آن، خواهان از دادگاه درخواست می‌کند که خوانده را از تصرف ملک خود خارج کند. خلع ید می‌تواند به سه دسته تقسیم شود:
-
خلع ید غاصبانه: در این نوع خلع ید، خواهان ادعا می‌کند که ملک او به صورت غیرقانونی در تصرف خوانده است. در این حالت، خواهان باید مالکیت خود بر ملک را اثبات کند.
-
خلع ید امانی: در این نوع خلع ید، در ابتدا بین طرفین قراردادی وجود داشته است که به موجب آن، خوانده به تصرف ملک خواهان پرداخته است. پس از انقضای قرارداد یا مطالبه خواهان، اگر خوانده از ملک رفع تصرف نکند، تصرف او غاصبانه محسوب می‌شود و خواهان می‌تواند دعوای خلع ید امانی را مطرح کند.
-
خلع ید مشاعی: در این نوع خلع ید، ملک در مالکیت دو یا چند نفر به صورت مشاع است. در این حالت، هر یک از مالکان می‌تواند دعوای خلع ید را علیه متصرف ملک مطرح کند.
حالت کیفری
خلع ید غاصبانه
تصرف عدوانی، جرم کیفری است که در ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی، به آن اشاره شده است. بر اساس این ماده، هر کس به عنف یا تهدید یا حیله یا به هر نحو دیگر، مال غیر را از قبیل مال منقول یا غیرمنقول یا نوشته یا اسناد یا وجه یا هر چیز دیگری که مورد تملک غیر است برباید یا آن را پنهان کند یا تلف کند، به حبس از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد.
بنابراین، خلع ید غاصبانه، علاوه بر حالت حقوقی، حالت کیفری نیز دارد و در شهر تهران به جای وکیل ملکی باید از یک وکیل کیفری تهران استفاده کنید. به جای وکیل ملکی اگر خواهان بتواند ثابت کند که خوانده، ملک او را به صورت غاصبانه در تصرف دارد، می‌تواند علاوه بر طرح دعوای خلع ید حقوقی، شکایت کیفری نیز علیه خوانده مطرح کند. در صورت محکومیت خوانده در دادگاه کیفری، علاوه بر مجازات حبس، به جبران خسارت نیز محکوم خواهد شد.
دعوی خلع ید از ملک مشاعی
دعوی خلع ید از ملک مشاعی، یکی از انواع دعوی خلع ید است. ملک مشاعی، ملکی است که در مالکیت دو یا چند نفر به صورت مشاع است. به این معنا که هر یک از مالکان، مالک بخشی از ملک هستند و نسبت به آن حق مالکیت دارند. اما هیچ یک از مالکان، نمی‌توانند ادعای مالکیت مستقل داشته باشند یا بدون رضایت سایر مالکان، در ملک تصرف مادی داشته باشند.
دعوی خلع ید از ملک مشاعی زمانی مطرح می‌شود که یکی از مالکان یا شخص ثالث، ملک مشاع را به صورت غیرقانونی تصرف کند. در این صورت، هر یک از مالکان می‌توانند دعوی خلع ید از ملک مشاع را علیه متصرف مطرح کنند.
برای طرح دعوی خلع ید از ملک مشاعی، خواهان باید مالکیت خود بر ملک را اثبات کند. همچنین باید ثابت کند که خوانده، ملک را به صورت غیرقانونی تصرف کرده است.
در صورتی که حکم خلع ید از ملک مشاعی علیه متصرف صادر شود، در مرحله اجرای حکم، کل ملک خلع ید می‌شود. این بدان معناست که حتی اگر متصرف، تنها بخشی از ملک را تصرف کرده باشد، کل ملک از تصرف او خارج می‌شود.
شرایط طرح دعوی خلع ید از ملک مشاعی
برای طرح دعوی خلع ید از ملک مشاعی، خواهان باید شرایط زیر را داشته باشد:
- مالکیت خود بر ملک را اثبات کند.
- تصرف خوانده بر ملک را غیرقانونی بداند.
- دعوی را در دادگاه صالح مطرح کند.
مدارک لازم برای طرح دعوی خلع ید از ملک مشاعی
برای طرح دعوی خلع ید از ملک مشاعی، خواهان باید مدارک زیر را به دادگاه ارائه دهد:
- سند مالکیت ملک
- شهادت شهود
- اقرار خوانده
- امارات قانونی
جمع بندی
استفاده از یک وکیل ملکی تهران یا وکیل کیفری تهران در طرح دعوای خلع ید بسیار مفید است. وکیل حقوقی می‌تواند در مراحل مختلف طرح دعوی، از جمله:
- تشخیص نوع دعوی: وکیل ملکی می‌تواند با بررسی شرایط پرونده، نوع دعوی را تشخیص دهد.
- جمع‌آوری مدارک: وکیل ملکی می‌تواند به شما کمک کند تا مدارک لازم برای طرح دعوی را جمع‌آوری کنید.
- تهیه دادخواست: وکیل ملکی می‌تواند دادخواست دعوی را با رعایت تشریفات قانونی تنظیم کند.
- حضور در جلسات دادگاه: وکیل ملکی می‌تواند در جلسات دادگاه حضور داشته باشد و از حقوق شما دفاع کند.
علاوه بر این، وکیل ملکی می‌تواند در موارد زیر نیز به شما کمک کند:
- افزایش احتمال موفقیت در دعوی: وکیل ملکی با تجربه و دانش خود، می‌تواند احتمال موفقیت در دعوی را افزایش دهد.
- تسریع در روند رسیدگی به پرونده: وکیل ملکی با آشنایی با قوانین و مقررات، می‌تواند روند رسیدگی به پرونده را تسریع کند.
- کاهش هزینه‌های دادرسی: وکیل ملکی می‌تواند با کمک به شما در جمع‌آوری مدارک و تنظیم دادخواست، هزینه‌های دادرسی را کاهش دهد.
بنابراین، اگر قصد دارید دعوای خلع ید را مطرح کنید، توصیه می‌شود از یک وکیل تضمینی ملکی تهران کمک بگیرید.
بدون دیدگاه